Blog
Wel of niet kolven?
Waarom het niet altijd nodig is (maar soms wel een lifesaver)
Als je net moeder bent geworden en borstvoeding geeft, lijkt het soms alsof je er niet aan ontkomt: kolven. Overal zie je reclames van geavanceerde borstkolven, flessensystemen en accessoires die je nodig zou hebben om succesvol borstvoeding te geven. Maar laten we eerlijk zijn: is kolven echt altijd nodig? Of wordt ons dit idee soms aangepraat?
Als ervaringsmama wil ik je geruststellen en tegelijk eerlijk informeren. Want ja, kolven kan een fantastische oplossing zijn, maar het is niet de norm, en ook niet een maatstaf voor of je goed bezig bent.
De waarheid over kolven: je hebt geen kolf nodig om borstvoeding te geven
Veel vrouwen denken dat je borstvoeding niet ‘goed’ kunt geven zonder een kolf in huis. Dat je voorraad moet opbouwen. Dat je je productie moet meten. Dat je partner ook moet kunnen voeden met een fles. En ja, het klinkt logisch. Maar deze overtuigingen zijn vaak het gevolg van slimme marketing door fabrikanten van babyflesjes en borstkolf accessoires.
Het idee dat je als moeder niet compleet bent zonder een kolf, is simpelweg niet waar. Live voeden, oftewel je baby aan de borst, is de natuurlijke en vaak ook meest efficiënte manier om te voeden. Daar kom ik zo even op terug.
Wanneer kolven een lifesaver kan zijn
Dat gezegd hebbende: er zijn situaties waarin kolven juist een fijne oplossing kan zijn om je baby toch met je eigen melk te kunnen voeden. Denk aan:
- Als je weer aan het werk gaat en je baby op een andere plek wordt verzorgd.
- Als je baby niet (goed) aan de borst drinkt door bijvoorbeeld prematuriteit of een medische oorzaak. Raadpleeg voor een goede aanhaptechniek altijd een lactatiekundige! In veruit de meeste gevallen is hier namelijk wel een oplossing voor zodat de baby wél goed aan jouw borst kan drinken.
- Voor het opbouwen van een melkvoorraad, bijvoorbeeld voor een operatie of noodsituatie.
Kolven om je productie te meten? Niet doen.
Een misvatting die ik wel vaker hoor. Veel moeders denken dat ze hun melkproductie kunnen meten door te kolven en te kijken naar hoeveel cc ze produceren. Het lijkt logisch: als je veel melk afkolft, produceer je veel, en als je weinig afkolft, produceer je weinig. Maar zo simpel is het niet.
Kolven is geen betrouwbare methode om je melkproductie te meten. Een baby is veel efficiënter in het drinken aan de borst dan een kolf in het afkolven van melk. Zelfs met de beste kolf haal je vaak minder melk uit je borst dan je daadwerkelijk produceert. Het is dus niet verstandig om de hoeveelheid afgekolfde melk te gebruiken als maatstaf voor je melkproductie.
Het is belangrijk om te begrijpen dat kolven een hulpmiddel is, geen meetinstrument. Gebruik het om melk op te slaan voor later gebruik, om je melkproductie te stimuleren als dat nodig is, of om je borsten te ontlasten bij stuwing. Zelfs in deze gevallen zijn er andere, simpelere oplossingen dan een kolf. Maar dat zullen we in een andere blog bespreken. In ieder geval; vertrouw niet op de hoeveelheid afgekolfde melk als indicatie van je melkproductie.
Wat je partner wel kan doen
Een ander veelvoorkomend argument voor kolven is: “Dan kan papa ook eens een fles geven.” En ja, dat klinkt lief, maar voedingen zijn niet de enige manier waarop je partner kan helpen. Sterker nog: sommige baby’s gaan door flesvoeding minder goed aan de borst drinken, wat kan leiden tot extra kolven… en voor je het weet ben je een soort melkfabriek.
Laat je partner in plaats daarvan je baby knuffelen, dragen, badjes geven, verschonen, zingen, wandelen… Er zijn zóveel manieren.
Waarom we baby’s niet moeten buitensluiten
Je hoeft niet altijd een fles klaar te hebben omdat je ‘even’ naar een afspraak moet of een feestje hebt. Natuurlijk is het soms praktisch, maar vraag je af: moet de baby echt thuisblijven? Waarom zouden baby’s niet welkom zijn op een bruiloft of bij de huisarts? Je kindje hoort bij je. Het idee dat je baby altijd stil, onzichtbaar en ergens anders moet zijn, is eigenlijk best gek toch?
Toch kolven? Een veelgedeelde tip door mama’s
Uiteraard, in sommige gevallen ontkom je er niet aan en is de kolf de gouden uitvinding om jouw baby langer te kunnen voeden. Bijvoorbeeld als je weer aan de slag gaat op werk en jouw baby naar de opvang gaat, of thuis blijft bij papa of oma of wie dan ook maar in ieder geval niet live aan jouw boob kan drinken. Zonder die kolf zou het borstvoeden in dit geval ophouden. Hier een veelgedeelde tip om die flesjes wat makkelijker te kunnen vullen.
Veel moeders zweren erbij: kolven met een foto of video van je baby erbij. Het klinkt misschien simpel, maar het werkt echt. Door naar je baby te kijken of bewust aan hem of haar te denken, maak je het hormoon oxytocine aan, waardoor je melk gaat stromen. Fascinerend he? Even scrollen door je camerarol kan dus net dat zetje geven dat je nodig hebt om de melkproductie op gang te brengen. Wat ook kan helpen is een doekje of knuffeltje mee wat naar jouw baby ruikt.
Jij bepaalt wat werkt.
Persoonlijk geef ik de voorkeur aan live voeden. Aan de borst gebeurt er namelijk van alles: je baby stimuleert je melkproductie (dankzij prolactine) én het hormoon oxytocine komt vrij, wat zorgt voor ontspanning en verbondenheid.
Maar soms, lieve mama, kan het gewoon niet anders. En daar is de kolf een hele fijne uitvinding voor. Zie het als een hulpmiddel, niet als een verplichting of meetinstrument. Gebruik het wanneer het nodig is, en laat je niet wijsmaken dat het altijd moet. Jij kent je eigen situatie het best.